In Memoriam Uitvaarten

Thanatopraxie

Thuisopbaring zonder koeling

Wanneer het de wens is dat een overledene thuis wordt opgebaard, kan gekozen worden voor een bed- of kistopbaring met een koelplaat óf voor een thanatopraxie behandeling, dit is een ‘balseming’ van het lichaam waardoor geen koeling nodig is. In ons omringende landen wordt thanatopraxie al tientallen jaren grootschalig uitgevoerd. Sinds 2010 is thanatopraxie ook toegestaan in Nederland en is deze vorm van opbaring in ons eigen Brabant eerder regel dan uitzondering.

Thanatopraxie

Wat is thanatopraxie?

Thanatopraxie staat bekend als een ‘lichte balseming’. Dit doet vermoeden dat een overledene wordt ingesmeerd met een conserverende balsem. Dit is echter niet het geval. Je kunt het beter vergelijken met een bloedtransfusie. De lichaamseigen vloeistoffen worden vervangen door een conserverende vloeistof. Hierdoor wordt de natuurlijke ontbinding van het lichaam tijdelijk volledig stilgelegd.

 

De term thanatopraxie komt uit Frankrijk. Het woord is afgeleid van de naam ‘Thanatos’, de Griekse god van de dood.

Waarom hiervoor kiezen

Na een thanatopraxie behandeling ziet de overledene er natuurlijker uit en voelt niet meer zo koud aan als bij ëen opbaring op een koelplaat. Dat kan de reden van deze keuze zijn. Ook een reden voor thanatopraxie kan zijn hoge zomerse temperaturen waardoor een gewenste thuisopbaring met een koelplaat geen optie is. Of als er sprake is van repatriëring van een overledene naar het buitenland waardoor het lichaam langer bewaard moet worden tot de dag van de uitvaart dan de Wet op de Lijkbezorging voorschrijft (wettelijk geldt dat de lijkbezorging dient plaats te vinden binnen 6 werkdagen; dag van overlijden, weekend en feestdagen tellen niet mee).

Wat zijn nog meer voordelen van thanatopraxie?

Er is niet constant een brommend geluid van een draaiende motor van de koelplaat. De kamertemperatuur speelt geen rol, dus in de winter hoeven de naasten geen warme kleding te dragen omdat de verwarming uit staat. Door een thanatopraxie behandeling vervagen of verdwijnen vaak uiterlijke tekenen van een eventuele ziekte. En er is meestal geen sprake van donkere vlekken die normaliter bij een opbaring ontstaan bij de oren en de handen en er zijn geen hinderlijke geuren. Nabestaanden kunnen zo zorgeloos en liefdevol afscheid nemen van hun dierbare. NIEUW: Om bij een begrafenis het lichaam op de meest natuurlijke manier terug te geven aan de aarde, kan gekozen worden voor de ‘living cocoon’. Dit is een ‘levende kist’ die gemaakt wordt van het wortelnetwerk van paddenstoelen. Hierdoor kan nieuw leven floreren.

Wat zijn de nadelen van thanatopraxie?

Als nadeel wordt genoemd dat het voor naasten moeilijker is om afscheid te nemen van hun overleden dierbare doordat het lichaam in goede conditie blijft t/m de dag van de uitvaart; het lijkt alsof de persoon gewoon ligt te slapen.

Ramen en deuren bij een thuisopbaring altijd sluiten!

Net als bij een opbaring op een koelplaat moet te allen tijde worden vermeden dat er insecten bij het lichaam kunnen komen om eitjes te leggen in lichaamsholten zoals neus, oren en mond. Dus ramen en deuren moeten ook bij deze vorm van thuisopbaring gedurende de hele opbaarperiode gesloten blijven, tenzij er sprake is van raam-/deurhorren.

De behandeling

De behandeling wordt uitgevoerd door een gecertificeerde thanatopracteur. Er wordt een kleine opening gemaakt in de hals. Het aanwezige bloed wordt via de ader afgevoerd en via de slagader wordt conserverende vloeistof in het vaatstelsel gebracht. Tijdens de behandeling masseert de thanatopracteur de ledematen om een goede verdeling van de vloeistof in het vaatstelsel te bevorderen. De holle organen, lichaamsholtes en het spijsverteringskanaal worden ontdaan van vloeistoffen en/of gasvorming. Ook het zorgvuldig verzorgen van het uiterlijk van de overledene hoort bij deze behandeling. Dit laatste gebeurt veelal samen met de naasten.

Kan een thanatopraxie behandeling thuis worden uitgevoerd?

De behandeling is goed mogelijk in een thuissituatie, behalve als er obductie (sectie/autopsie) of orgaandonatie heeft plaatsgevonden. Dan zal de behandeling op een daartoe bestemde locatie plaatsvinden (denk hierbij aan het mortuarium van het ziekenhuis of de verzorgingsruimte in een uitvaartcentrum.

Het is belangrijk dat de overledene na overlijden niet op een koelplaat wordt gelegd; dit kan als gevolg hebben dat de thanatopraxie behandeling niet meer mogelijk is. Dit in verband met bevriezing van het vaatstelsel. De overledene vooraf koelen in een centrale koeling is geen probleem.

Voor meer informatie over thanatopraxie, neem gerust contact met mij op.

© Monique Houtzager