Natuurbegraven eeuwige rustplaats in het bos
Natuurbegrafenis in het Veluwse Elspeterbos
Bij aankomst in het bos in Elspeet staat de loopkoets klaar. In de verte horen we live panfluitklanken van Gheorghe Zamfir’s Lonely Shepherd en zo worden we door de muziek naar het natuurgraf geleid. Daar aangekomen wordt de wijn ontkurkt, worden de glazen aangereikt en de heerlijk belegde broodjes geplaatst op een van de boomstronken. Er is zelfs eigengemaakte courgettesoep, warm uit een thermosfles. We staan op een wonderschone plek van een privélandschap, midden in het Veluwse Elspeterbos, met een reikwijdte van 500 hectare bos. Met uitzicht op een vijver, waar ’s nachts de edelherten komen drinken.
De echtgenoot brengt een toost uit op het leven van zijn geliefde. Gezamenlijk worden er op informele wijze herinneringen opgehaald met een lach en een traan. Vervolgens laten zes naasten de kist van gevlochten wilgentwijgen met hun dierbare – handmatig met touwen – zachtjes zakken in het graf. Er wordt daarna aan de rand van de vijver na geborreld en de soep en broodjes worden genuttigd. In de tussentijd wordt het graf gedolven. Na een laatste afscheid is er nog een bloemlegging bij het graf en gaat iedereen huiswaarts.
Een natuurgraf midden in de natuur
Er is geen serenere rustplek dan midden in de schoonheid van de natuur. Natuurbegraven betekent eeuwigdurende rust op een zelf gekozen plek midden in de natuur. Bijvoorbeeld in een bos- of heuvelgebied. Je hebt bijvoorbeeld altijd natuurvriendelijk geleefd en wilt ook graag natuurvriendelijk afscheid nemen van het leven. Of je zoekt een laatste mooie rustplaats midden in de natuur omdat je zo houdt van de natuur.
Wat jouw reden ook is, begraven in de natuur is een persoonlijke keuze.
Onder een oeroude eik of in de heuvels
De plek kan, onder begeleiding van de begraafplaatsbeheerder, samen met jouw dierbaren al bij leven worden uitgezocht. Onder een oeroude of juist jonge eikenboom, op een zonnige open plek in het bos of in glooiende heuvels. De grafplaatsen in de diverse natuurgebieden zijn al uitgezet met rijksdriehoekcoördinaten en staan op een plattegrond van de natuurbegraafplaatsen.
Konijnen, vossen en edelherten begroeten je
De keuze van de plek die past bij de overledene kan steun en troost geven. Hoe mooi is de gedachte niet dat de graven ’s-nachts bezocht worden door konijnen, vossen en edelherten die vervolgens hun sporen achterlaten op het graf van jouw geliefde. Een bos is heerlijk om te wandelen. Je kunt er bijvoorbeeld ook gaan picknicken op de geboorte- of sterfdag.
Een bijdrage aan de natuur
Natuurbegraven is al een eeuwenoud gebruik, maar in Nederland voorbij gestreefd door het traditioneel begraven of cremeren. In Nederland kiest ongeveer 35% voor een begrafenis en 65% voor een crematie [bron: UitvaartBranchemonitor]. Nu mensen bewuster bezig zijn met duurzaamheid en duurzaam leven, denken men ook weer na over natuurbegraven, ook wel ‘een groene uitvaart’ genoemd. Het aantal natuurbegraafplaatsen maakt 0,3% uit van het totaal aantal begraafplaatsen in Nederland [bron: Brana.nu]. De opbrengsten van natuurbegraven komen ten goede aan natuur- en bosbeheer, voor nu en later. Zo stellen we de toekomst van het bos veilig. Mensen die een plek reserveren op een natuurbegraafplaats dragen hun steentje bij aan behoud van de natuur voor toekomstige generaties.
Geen grafonderhoud
Naar grafonderhoud heb je bij een natuurgraf geen omkijken. In de loop der tijd gaat het graf vanzelf op in de natuur. Natuurbeheerders onderhouden het gebied en zorgen ervoor dat de natuur zich ontwikkelt.
Een Natuurbegraafplaats is niet ingericht als traditionele begraafplaats. Je vindt er geen afgebakende grafvelden, geen monumenten, geen kunststof of stenen bordjes, geen begroeiing voor de sier of sierplanten. Het natuurgebied moet de oorspronkelijke natuurlijke uitstraling behouden, zowel nu als in de toekomst. Op sommige natuurbegraafplaatsen kan het graf worden gemarkeerd door een gegraveerde houten boomschijf of een speciaal geplante boom.
Natuurbegraafplaatsen in Nederland
In de landen om ons heen is natuurbegraven al een stukje verder in ontwikkeling. In het Verenigd Koninkrijk zijn ruim 300 natuurbegraafplaatsen en in Duitsland circa 50. In Nederland zijn op dit moment 18 natuurbegraafplaatsen. Deze liggen met name in het zuid- en noordoosten van Nederland, Van Drenthe tot en met Limburg. Van een bos- en heidegebied tot een heuvellandschap. Iedere natuurbegraafplaats heeft een andere omvang en is uniek. In West-Nederland zijn er weinig begraafplaatsen in verband met de hoge grondwaterstand. Vaak heeft een natuurbegraafplaats naast een aula binnen ook een bijzondere buitenaula.
Voorbeelden van natuurbegraafplaatsen:
• Elspeterbos, Elspeet (Gelderland)
• Geestmerloo, Koedijk (Noord-Holland)
• Nieuw Valkeveen (Naarden)
• Den en Rust, Bilthoven (Utrecht)
• Begraafplaats Bosdrift (Hilversum)
Kosten natuurgraf
Een natuurgraf lijkt in eerste instantie veel duurder dan een particulier graf (een familiegraf) omdat de kosten voor het grafrecht (de huurtermijn is immers eeuwig) hoog zijn. Echter voor een particulier graf betaal je naast een x bedrag voor het grafrecht van 10 of 20 jaar bij verlenging – met 5 of 10 jaar – opnieuw grafrecht én de verplichte jaarlijkse onderhoudskosten voor de begraafplaats. Voor een natuurgraf betaal je eenmaal grafrecht, vaak een lager begraafrecht (dit zijn de kosten voor openen en sluiten van het graf), er zijn meestal geen verplichte jaarlijkse onderhoudskosten voor de begraafplaats én er zijn geen kosten voor een grafmonument.
Voor een inzicht in de kosten (geldend in 2020) van een natuurgraf ten opzichte van een particulier graf hieronder een vergelijk:
Voor de uitleg van een algemeen graf en particulier graf en de totale kosten van een begrafenis verwijs ik graag naar mijn blog ‘Uitvaartkosten – begrafenis’.
Regels natuurgraven
De overleden dient gekleed te zijn in afbreekbare natuurlijke kleding, zoals katoen. Nylon panty’s, lederen schoenen/riemen en synthetische stoffen mogen niet begraven worden. Een eventuele bril, trouwring of andere sieraden van niet vergankelijke materialen zijn ook niet toegestaan.
Ook de uitvaartkist of -mand dient van natuurlijk afbreekbaar materiaal te zijn. Denk hierbij aan een uitvaartkist van ongelakt massief hout (eiken, populier of vuren) of van bamboe, wilgentwijgen, bananenblad, riet of paddenstoelen (‘de levende doodskist’ = nieuw!). Spaanplaat en teakhout zijn nadrukkelijk niet toegestaan. De binnenzijde van de kist of mand is bekleed met ongebleekt biologisch katoen, jute, zijde of linnen. Bij het beschilderen van de kist dient biologische verf, krijt of stift te worden gebruikt.
Een lijkwade en opbaarplank
Ook kan een overledene bijvoorbeeld worden gewikkeld in een lijkwade van afbreekbaar natuurlijk materiaal. Vaak wordt een lijkwade-omhulsel gecombineerd met een opbaarplank in plaats van een uitvaartkist. Hiervoor gelden dezelfde regels.
Er mogen geen bloemen worden geplaatst op het graf, behalve op de dag van de uitvaart zelf. Deze worden na circa twee weken weggehaald. Je kunt een natuurbegraafplaats elke dag bezoeken van zonsopkomst tot zonsondergang. Van bezoekers wordt verwacht dat zij respectvol omgaan met de natuur en deze niet verstoren door bijvoorbeeld planten te beschadigen of te plukken, verwijderen en dieren te verontrusten. Honden zijn toegestaan, mits aangelijnd.
Voor meer informatie over natuurbegraven, neemt gerust contact met mij op via 06 – 233 09 339.